Nieszczelność szamba to poważne zagrożenie dla środowiska naturalnego. Rozwiązanie takiego problemu to obowiązek każdego właściciela zbiornika, a niewywiązanie się z niego wiąże się z wysokimi kosztami. Jak stwierdzić, czy szambo jest nieszczelne i wymaga naprawy?
Z tego artykułu dowiesz się:
- Czym grozi nieszczelność szamba;
- Jak sprawdzić, czy betonowe szambo jest nieszczelne;
- Jak skutecznie uszczelnić zbiornik;
- Kiedy lepiej wymienić stare szambo na nowe, zamiast je naprawiać.
Jakie zagrożenia stwarza nieszczelne szambo?
W przypadku nieszczelnych zbiorników betonowych, zagrożenia dotyczą przede wszystkim zanieczyszczenia środowiska naturalnego. Nieczystości przedostające się do gleby oraz do wód gruntowych stwarzają zagrożenie dla okolicznej roślinności, zwierząt oraz mieszkańców.
Druga kwestia to względy prawne. Zgodnie z przepisami, właściciel dziurawego szamba betonowego ma obowiązek jak najszybciej zadbać o jego uszczelnienie. Jeśli użytkownik sam nie zainteresuje się nieszczelnością lub ją zignoruje, grożą mu poważne kary finansowe. Zgodnie z ustawą Prawo Budowlane, na terenie całej Polski szamba należą do obiektów poddawanych okresowym kontrolom (co najmniej raz w roku), a ich właściciele muszą dysponować stosowną dokumentacją potwierdzającą, że zbiornik bezodpływowy na ich posesji jest szczelny i nie zagraża bezpieczeństwu środowiska naturalnego.
Z nieszczelnością szamba wiążą się również kwestie natury czysto praktycznej, eksploatacyjnej, przede wszystkim wyższe koszty wynikające z częstszych wywozów ścieków.
Jakie są objawy nieszczelności szamba betonowego?
Po czym poznać, że szambo jest nieszczelne? Wskazują na to przede wszystkim odchylenia w częstotliwości wywożenia ścieków. Na początku warto porównać zużycie wody z pojemnością zbiornika i określić, czy tempo jego zapełniania jest zgodne z oczekiwanymi pomiarami. Jak to zrobić? W prosty sposób.
Załóżmy, że Twoje gospodarstwo domowe składa się z 4 osób, a pojemność zbiornika wynosi 8 m3. Przyjmijmy też, że jedna osoba wytwarza średnio 150 l (1 litr = 0,001 m3) ścieków dziennie. Podziel pojemność zbiornika (w naszym przykładzie 8) przez iloczyn ilości ścieków wytwarzanych przez jedną osobę (0,15) i liczby domowników (4), a dowiesz się, co ile dni należy opróżniać szambo:
8 m3/0,15 m3 x 4 = 13,(3)
Wynik nieco powyżej 13 oznacza, że Twoje szambo betonowe powinno być w praktyce opróżniane maksymalnie co 12 dni. Nieszczelność zbiornika możesz podejrzewać wówczas, gdy szambo wywożone jest:
- zbyt rzadko, ponieważ zanieczyszczenia przedostają się do gruntu zamiast pozostawać w zbiorniku;
- za często, ponieważ do zbiornika przedostają się wody gruntowe, przyspieszając tempo jego napełniania.
Drugi z problemów jest poważniejszy, ponieważ świadczy o tym, że wybrano złą lokalizację na budowę zbiornika, a próby jego uszczelnienia mogą okazać się trudne i nieskuteczne. W skrajnych sytuacjach jedynym rozwiązaniem okazuje się wtedy zmiana lokalizacji szamba.
Co zrobić, by sprawdzić, czy szambo jest nieszczelne?
Odkrycie nieszczelności szamba na własną rękę jest niezwykle trudne. Nie mówimy tu o identyfikacji samego problemu na podstawie obserwacji tempa napełniania, ale o odnalezieniu faktycznego miejsca powstawania wycieku. Przyczynę można znaleźć tylko po odpompowaniu całej zawartości zbiornika, a i wówczas możliwości właściciela obiektu ograniczają się wyłącznie do obserwacji za pomocą latarki. Złym pomysłem będzie samodzielne schodzenie do wnętrza zbiornika, ponieważ stwarza to wysokie ryzyko zatrucia i uduszenia.
Zdecydowanie rozsądniej będzie skorzystać z usług specjalistów. Dysponują oni sprzętem umożliwiającym zejście do zbiornika i dokonanie jego oględzin. Niekiedy nieszczelność jest praktycznie niewidoczna gołym okiem, jednak jeżeli zostanie potwierdzona, tak czy inaczej wymaga interwencji. Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom technologicznym, możliwe jest precyzyjne ustalenie przyczyny nieszczelności i zaproponowanie optymalnego sposobu jej usunięcia.
Jak uszczelnić szambo betonowe? Skuteczne sposoby
W przypadku stwierdzenia nieszczelności szamba, trzeba niezwłocznie usunąć usterkę. Najskuteczniejszym sposobem jest przeprowadzenie trwałej hydroizolacji, gwarantującej, że teren zostanie zabezpieczony przed przeciekami. Aby zminimalizować ryzyko, zbiorniki betonowe uszczelnia się dodatkowo.
Materiałami wykorzystywanymi do uszczelniania przeciekającego szamba – i od środka, i od zewnątrz – są: zaprawa mineralna do betonu i poziomowania włazów, szybkowiążący cement hydrauliczny do wypełniania ubytków, zaprawa asfaltowa stosowana na zimno oraz dwie powłoki: uszczelniająca i ochronna.
Sprawdź pełną ofertę szamb w hurtowni Onninen
Uszczelnianie szamba od wewnątrz
Tę metodę wybiera się wówczas, gdy usterka w większym stopniu dotyczy wewnętrznych ścian. Jest znacznie tańsza, ponieważ nie wymaga przekopywania działki w celu dostania się do zewnętrznej ściany zbiornika. Ma jednak pewne wady.
Przede wszystkim, zastosowanie materiałów uszczelniających prawdopodobnie zabierze nieco pojemności zbiornika. Istnieje sposób na uszczelnienie go od wewnątrz z wykorzystaniem specjalnej farby, która oszczędzi pojemność szamba, jednak na dłuższą metę nie będzie to rozwiązanie trwałe. Betonowy zbiornik na szambo nieustannie pozostaje narażony na działanie czynników ekstremalnych, a obecne w nim silnie żrące substancje stopniowo zniszczą powłokę uszczelniającą i zabieg trzeba będzie powtórzyć. Dlatego, jeżeli liczy się trwałość efektów naprawy, najczęściej konieczne jest zastosowanie specjalnej dodatkowej wylewki, trwale uzupełniającej ubytek lub uszkodzenie płaszcza zbiornika.
Uszczelnienie szamba od zewnątrz
Metoda ta generuje znacznie wyższe koszty, ponieważ wymaga wykopów w obrębie obiektu. Ponadto, jeśli w wyniku nieszczelności do zbiornika przedostają się wody gruntowe, to jego lokalizację prawdopodobnie trzeba będzie zmienić (patrz paragraf nt. objawów nieszczelności).
Aby uszczelniać zbiorniki betonowe od zewnątrz, konieczne jest wykopanie studni o głębokości co najmniej 3-4 metrów i osuszenie jej. Drenaż przeprowadza się aż do momentu zniknięcia ciemnych plam na betonie, a w razie deszczu zbiornik należy chronić przed opadami.
Obszar naprawy dokładnie czyści się z luźnego betonu, brudu, mchu czy osadów soli, a odsłonięte metalowe części z rdzy, pokrywając je następnie roztworem antykorozyjnym. W miejscach szwów i pęknięć dobrze jest wykonać zagłębienie (ok. 2,5 cm) zwiększające powierzchnię kontaktu betonu z uszczelniaczem.
Do zewnętrznej hydroizolacji studni najczęściej stosuje się materiały bitumiczne w rolkach i masy bitumiczne. Etapy prac obejmują:
- naniesienie podkładu,
- położenie zaprawy cementowej (lub kompozycji cementowo-piaskowej z dodatkiem kleju PVA w stosunku 5 do 1),
- ponowne gruntowanie powierzchni,
- pokrycie smołą,
- położenie rolek hydroizolacyjnych (minimum 3 warstwy),
- zabezpieczenie żywicą (mastyks),
- wypełnienie ziemią i stworzenie ślepego obszaru wokół studni.
Uszczelnianie starego szamba czy budowa nowego?
Decyzja o opłacalności naprawy starego szamba zapada na podstawie oględzin. Podczas oględzin wnętrza zbiornika mających na celu zlokalizowanie nieszczelności zespół fachowców bada i ocenia jego konstrukcję. O tym, czy warto uszczelniać zbiornik, czy wymienić go na nowy, decyduje stopień zanieczyszczenia betonu fekaliami.
Uszczelnianie starego szamba rzadko okazuje się efektywne i opłacalne. Z czasem struktura betonu ulega degradacji, a niekorzystne zmiany stają się coraz rozleglejsze. Przeciekanie zbiornika wiąże się niekiedy także z wadami konstrukcyjnymi czy przestarzałą technologią użytą podczas budowy. Ponadto, kolejne naprawy wewnętrzne będą stale zmniejszać pojemność szamba. Jeżeli specjaliści stwierdzą, że nieszczelność obiektu poważnie zagraża środowisku, a jego naprawa będzie nieskuteczna, trzeba zdecydować się na zakup nowego. W dłuższej perspektywie takie rozwiązanie i tak okaże się tańsze.
Wybierając nowe szambo, postaw na zbiorniki sprawdzonych, renomowanych producentów, gwarantujące szczelność i odporność na ekstremalne warunki. Znajdziesz je w naszym sklepie:
- Szambo szczelne PEHD CARAT XL 8500L – najwyższej jakości zbiornik wytrzymujący obciążenie ruchem samochodowym i ciężarowym, odporny na wodę gruntową do połowy wysokości zbiornika;
- Szambo szczelne PP CARAT 4800L – wykonany z materiału PP metodą wtrysku zbiornik o niskiej masie własnej, nadający się do montażu w trudnych warunkach gruntowych;
- Szambo szczelne PEHD CRISTALL – łatwe w montażu szambo wykonane z PE-HD (polietylen wysokiej gęstości), którego pokrywy wytrzymują obciążenie ruchem pieszym oraz samochodowym (po dokupieniu specjalnej pokrywy).
Nieszczelność szamba to kwestia wymagająca szybkiego i stanowczego działania. Warto jednak podjąć przemyślaną decyzję i nie „reanimować trupa”, kierując się kryterium jak najniższych kosztów naprawy. Jeżeli wymiana okazuje się jedynym rozwiązaniem, radzimy nie zwlekać, ponieważ odkładanie nieuniknionego to w ostatecznym rozrachunku tylko generowanie niepotrzebnych wydatków.