Energija vetra je jedan od savremenih načina dobijanja energije na ekološki način. Ovo je jedan od aspekata koji nam omogucava da brinemo o prirodnom okruženju i prirodi, takođe u kontekstu programa Natura 2000. Kako aktuelna izmena Zakona utiče na industriju vetroelektrana i životnu sredinu?
Proverite turbine na vetar u veletrgovcu Onninen
Šta je Natura 2000 područje?
Područje Natura 2000 je projekat čiji je cilj zaštita odabranih područja, posebno značajnih za prirodu. Projekat uveden u Evropskoj uniji, koji omogucava zaštitu područja naseljenih vrstama životinja koje su u opasnosti od izumiranja. Projekat pomaže u zaštiti ekosistema, uključujuci vegetaciju.
Pretpostavke programa Natura 2000 zasnivaju se na sledecim ciljevima:
- pomažu u zaštiti biodiverziteta, zahvaljujuci čemu mesta sa posebnim prirodnim vrednostima ostaju pod strogom zaštitom;
- obezbeđuju održivi razvoj, pod pretpostavkom da sve ljudske aktivnosti moraju biti u skladu sa prirodom i poštovanjem prema njoj.
Zaštita područja naznačenih u programu Natura 2000 zasniva se na dva dokumenta: tzv Direktiva o pticama, koja omogucava zaštitu divljih ptica i njihovih staništa, i Direktiva o staništima, koja takođe proširuje zaštitu na staništa životinja i biljnih vrsta osim ptica. U vezi sa važecim dokumentima, postoje dve varijante Natura 2000 područja:
- Posebna zašticena područja (SPA), uspostavljena na osnovu Direktive o pticama, za zaštitu vrsta ptica navedenih u dokumentu;
- Posebna područja zaštite staništa (SAC) – zaštita staništa, vrsta životinja osim ptica i biljaka.
Uvođenje Natura 2000 područja nam omogucava da zaštitimo prirodne resurse i istovremeno podržimo lokalne zajednice. Vredi naglasiti da uspostavljanje zašticenog područja na datom području ne znači da ga ne mogu koristiti ljudi. Ono što je, međutim, važno je održivi razvoj i dobrobiti za prirodu. Uspostavljanje zašticenog područja Natura 2000 pomaže promovisanju turizma u prirodi. U Poljskoj, primeri ove vrste područja su: Bjalovješka šuma, Nacionalni park Biebrza i planine Tatre.
Kako ce akt Ministarstva za klimu regulisati gradilišta vetrenjača?
Izgradnja vetroelektrana u Poljskoj je regulisana zakonom. U skladu sa izmenom i dopunom tzv Aktom 10H definisani su detaljni propisi u vezi sa lokacijom investicija vetroelektrana i kopnenih elektrana. Uvedene promene povecavaju fleksibilnost područja na kojima se mogu graditi vetrenjače.
Izmena Zakona uvodi sledece izmene:
- novoizgrađene investicije u vetar moraju biti u skladu sa usvojenim lokalnim planom prostornog uređenja, zahvaljujuci čemu su lokalne samouprave dobile mogucnost da stanovnicima i životnoj sredini obezbede optimalne uslove, fleksibilnost se tiče promene rastojanja između vetrenjača i zgrada ili drugih strateških područja;
- pre izdavanja dozvole za izgradnju vetrenjača, opštine su dužne da organizuju javne konsultacije i izvrše stratešku procenu uticaja na prirodnu sredinu, investicija ne može ugroziti bezbednost ljudi i ne može negativno uticati na lokalne prirodne ekosisteme;
- u pogledu uticaja investicija na prirodno vredna područja, Zakon zadržava ograničenja u vezi sa zabranom izgradnje vetrenjača na područjima od posebne prirodne vrednosti (primeri su nacionalni parkovi, rezervati prirode ili Natura 2000 područja).
- U vreme kada je upotreba obnovljive energije ključna za zaustavljanje klimatskih promena, obnovljivi izvori energije, uključujuci vetroturbine , postaju sve popularniji. Izmenom zakona povecavaju se fleksibilnost i mogucnosti izgradnje vetrenjača, uz obezbeđivanje pravilnog zdravlja i zaštite prirode.
Uticaj izmene Zakona na industriju vetroparka
Industrija energije vetra, nakon ublažavanja odredbi Zakona, ima šansu za dinamičan razvoj. Promene zakona su šansa za razvoj potencijalnog investitora. Mogucnost korišcenja obnovljivih izvora energije je važna, kako za ljude, tako i za prirodu.
U praksi, izmena zakona koji reguliše izgradnju vetroelektrana u Poljskoj uvodi niz korisnih promena. Jedna od najvažnijih je povecanje dostupnosti zemljišta za planirane investicije. Ukoliko uslovi razvoja za određeno područje ne obuhvataju posebno zašticena područja, povecava se mogucnost dobijanja pozitivne odluke o izgradnji postrojenja.
Pre uvođenja promena, vetropark se mogao izgraditi kada je rastojanje do najbliže stambene zgrade bilo najmanje 10 puta vece od vetrenjače. Trenutno su ovi propisi relaksirani, tako da se investicija može realizovati na manjoj udaljenosti, odnosno 500 m od stambenih objekata. U kontekstu nacionalnih parkova, međutim, ova udaljenost je povecana na 1.500 m, au slučaju područja kao što je Natura 2000 minimalna udaljenost je 500 m.
Uvedene promene su korisne. Veruje se da ce relaksacija propisa omoguciti značajan razvoj investicija u Poljskoj, a količina obnovljive energije proizvedene iz vetra ce se povecavati iz godine u godinu.
Postojece procedure zahtevaju javne konsultacije, što pomaže u unapređenju saradnje između investitora i lokalne zajednice. Sprovođenje intervjua nam omogucava da odagnamo nedoumice lokalne zajednice i ukažemo na koristi ulaganja za lokalnu sredinu, kao što je otvaranje novih radnih mesta.
Mogucnost dobijanja energije iz vetra i ublažavanje propisa o izdavanju građevinskih dozvola faktori su koji mogu značajno da ubrzaju energetsku transformaciju u Poljskoj.