Uprawnienia budowlane sanitarne to rodzaj kompetencji, które posiadają osoby zajmujące się projektowaniem oraz kierowaniem pracami na budowie. Czy zawsze są potrzebne? Jakie korzyści wiążą się z ich posiadaniem oraz jak je zdobyć?
Sprawdź technikę instalacyjnę w hurtowni Onninen
Jakie uprawnienia budowlane i sanitarne można zdobyć?
Wykonywanie określonych prac budowlanych wymaga posiadania odpowiednich uprawnień. W Polsce wyróżnia się następujące rodzaje uprawnień:
- konstrukcyjno-budowlane (ograniczone, np. do realizacji prac w obiektach o określonej wielkości oraz nieograniczone);
- inżynieryjne (drogowe, mostowe, kolejowe, hydrotechniczne, wyburzeniowe);
- instalacyjne — uprawnienia elektryczne lub sanitarne.
W zależności od zakresu uprawnień zdobyć można budowlane uprawnienia projektowe, pozwalające na opracowywanie projektów budowlanych. Osoba posiadająca uprawnienia wykonawcze może kierować robotami budowlanymi. Przepisy prawa dopuszczają możliwość połączenia obu wariantów, wówczas osoba może przygotowywać projekty oraz nadzorować ich wykonanie.
Sieci wodno-kanalizacyjne i gazowe mogą być modernizowane i wykonywane wyłącznie przez osoby posiadające odpowiednie uprawnienia, które zdały egzamin i zostały wpisane na listę PIIB.
Jakie możliwości dają uprawnienia budowlane sanitarne?
Uprawnienia budowlane sanitarne są niezbędne do wykonywania projektów i nadzorowania:
- prac związanych z sieciami, instalacjami oraz urządzeniami wodociągowymi i kanalizacyjnymi;
- zadań obejmujących prace przy sieciach, instalacjach i urządzeniach grzewczych, wentylacyjnych i klimatyzacyjnych;
- prac w obrębie sieci gazowych.
Zakres uprawnień może być pełny lub ograniczony. Jeśli jest on zawężony, to odpowiednie certyfikaty określają zakres zadań, np. ograniczenie w stosunku do wielkości budynków, czy mocy urządzeń.
W przypadku gdy wykonywane jest ogrzewanie, konieczność posiadania uprawnień PIIB zależy od zakresu prac. Instalatorzy powinni posiadać odpowiednie kwalifikacje zawodowe, w tym odpowiednie uprawnienia SEP. Natomiast przygotowanie projektu instalacji oraz nadzorowanie i kierowanie robotami budowlanymi, to prace wymagające uprawnień PIIB.
Jakie wymagania trzeba spełnić, aby uzyskać uprawnienia budowlane sanitarne?
Uprawnienia budowlane sanitarne nadawane są zgodnie z przepisami obowiązującego prawa. Poza Ustawą Prawo Budowlane, kwestie te określane są przez szereg rozporządzeń szczegółowych. Egzaminy potwierdzający kwalifikacje przeprowadzany jest przez Polską Izbę Inżynierów Budownictwa.
Do egzaminu przystąpić mogą osoby posiadające wyższe wykształcenie związane z budownictwem lub inżynierią środowiska. Stopień ukończonych studiów pozwala na uzyskanie pełnych uprawnień (bez ograniczeń — dla absolwentów, którzy uzyskali stopień magistra) oraz z ograniczeniami (dla osób, które uzyskały tytuł inżyniera).
Drugim kryterium, które decyduje o możliwości uzyskania uprawnień budowlanych sanitarnych, jest doświadczenie zawodowe. Osoby ubiegające się o ich uzyskanie zobowiązane są do odbycia praktyki zawodowej, a jej zakres i czas trwania uzależniony jest od rodzaju uprawnień. W aspekcie zakresu praktyki obejmują odpowiednio staż związany z opracowywaniem projektów, praktyka na budowie, obejmująca realizację prac, a w przypadku uprawnień łączonych — oba wymienione zakresy.
Osoby ubiegające się o uzyskanie ograniczeń bez ograniczeń muszą odbyć łącznie 2,5 roku praktyk, przy czym czas trwania stażu związanego z projektowaniem nie może być krótszy niż rok, a praktyka na budowie 1,5 roku. Jeśli uprawnienia będą wydane w ograniczonym zakresie, wówczas wymagany staż jest krótszy i musi wynieść minimum rok (projektowanie i praktyka). Należy zwrócić uwagę, że zaświadczenie o odbyciu praktyk i czasie ich trwania muszą zostać potwierdzone przez osobę posiadającą uprawnienia budowlane. Dodatkowo taka osoba musi być wpisana na listę członków PIIB.
Po spełnieniu wymagań formalnych osoba ubiegająca się o uzyskanie uprawnień może przystąpić do egzaminu. Jest on organizowany przez PIIB i składa się z dwóch części — pisemnej i ustnej. W części pisemnej przeprowadzany jest test wiedzy. Poza znajomością prawa budowlanego pojawiają się również pytania związane z obowiązującymi normami technicznymi i wiedzą specjalistyczną, w tym technika instalacyjna i sanitarna. Podczas części ustnej sprawdzana jest wiedza praktyczna kandydata, związana z projektowaniem i realizacją projektów.
Zdanie egzaminu to pierwszy krok do rozpoczęcia samodzielnej pracy. Każda osoba kończąca szkolenie i uzyskująca uprawnienia musi zostać wpisana do Polskie Izby Inżynierów Budownictwa, co wiąże się z koniecznością wniesienia opłaty członkowskiej. Ponadto przed rozpoczęciem pracy, osoba, która uzyskała uprawnienia musi obowiązkowo wykupić ubezpieczenie OC (odpowiedzialność cywilna), dedykowane dla osób, które samodzielnie wykonują prace w budownictwie.