System detekcji gazów warunkuje bezpieczeństwo użytkowania każdego budynku. Aby prawidłowo wywiązywał się ze swojej funkcji, musi zostać zainstalowany zgodnie z obowiązującymi zasadami. W naszym kraju reguluje je nawet kilkadziesiąt aktów prawnych. Przekonaj się, które z nich mają największe znaczenie, i zobacz, po jakie urządzenia należy sięgać podczas montażu systemów do wykrywania i pomiaru stężeń gazów!
Z tego tekstu dowiesz się:
- jakie są regulacje prawne dotyczące zastosowania systemów detekcji gazu,
- jak dokonać instalacji detektora gazu zgodnie z literą prawa,
- jakich urządzeń użyć przy instalacji systemów detekcji gazów.
Podstawa prawna regulująca instalację detektorów
Do najważniejszych artykułów regulujących stosowanie detektorów gazu należą:
- Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów.
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
- Instrukcje i przepisy branżowe określające zasady stosowania detektorów gazu.
Przyjrzyjmy się im bliżej po kolei.
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 7 czerwca 2010 r. traktuje detektory gazów jako urządzenia przeciwpożarowe. Chronią one bowiem przed wybuchami i ograniczają ich skutki. Systemy tego typu sygnalizują niebezpieczne stężenia gazów, a ponadto mogą uruchamiać różne mechanizmy ograniczające lub niwelujące zagrożenie eksplozją. Za przykład niech posłużą urządzenia wyłączające odpowiednie obwody elektryczne, co eliminuje ewentualne niebezpieczeństwo spowodowane iskrami. W innych sytuacjach system odetnie dopływ gazu do rozszczelnionej instalacji lub uruchomi wentylatory w celu przewietrzenia pomieszczenia.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. nakazuje instalację detektorów gazu we wszystkich pomieszczeniach, gdzie moc grzewcza urządzeń gazowych przekracza łącznie 60 kW. Czujniki muszą być przy tym wyposażone w funkcję automatycznie odcinającą dopływ gazu w przypadku pożaru. Takie rozwiązanie może z jednej strony zapobiec wybuchowi, a z drugiej ograniczyć rozprzestrzenianie się płomieni, ponieważ gaz wypływający z rozszczelnionej instalacji wzmagałby ogień.
Branżowe zalecenia związane z systemami detekcji gazów skupiają się na zasadach stosowania różnych urządzeń tego typu. W zależności od rodzaju wykorzystanych sensorów, inne będą bowiem parametry metrologiczne, sposób działania czy budowa poszczególnych detektorów. Wyróżniamy 4 główne typy sensorów:
- sensory katalityczne,
- sensory elektrochemiczne,
- sensory półprzewodnikowe,
- sensory infra-red (absorpcyjne w podczerwieni),
Różnią się one zakresami pomiarowymi, poziomem selektywności, podatnością na zakłócenia czy żywotnością. Wszystkie te czynniki należy wziąć pod uwagę podczas instalacji systemu detekcji gazów. Co więcej, parametry te będą zmieniać się z biegiem czasu, co sprawia, że obowiązkowa staje się regularna kalibracja sensorów.
Wymieniaj korzyści w nowej platformie lojalnościowej OnnTop!
Detektory podzielimy także na stacjonarne i przenośne. Te pierwsze działają w sposób ciągły, w przypadku zagrożenia sygnalizując przekroczenie ustalonych stężeń optycznie i akustycznie. Jednocześnie mogą aktywować mechanizmy ograniczające niebezpieczeństwo zatrucia lub eksplozji. Dodatkowo alarm bywa przekazywany do odpowiednich służb. Detektory przenośne wymagają stworzenia procedury ich użytkowania. Aby stosować je zgodnie z zasadami, należy uwzględnić konieczność ich ładowania oraz zagwarantować im odpowiednie warunki przechowywania, jak i łatwy dostęp do nich.
Jakie warunki musi spełniać system detekcji gazów?
Zastanówmy się nad tym, jak zgodnie z prawem zainstalować system detekcji gazów. Jakie warunki musi on spełniać?
1. Dobór urządzeń pod kątem potrzeb użytkowników i warunków panujących w obiekcie - instalując system detekcji, należy uwzględnić przede wszystkim takie czynniki jak temperatura i wilgotność powietrza czy obecność innych gazów zakłócających pomiar. Trzeba także zwrócić uwagę na zakres pomiarowy, sposób wizualizacji i archiwizacji danych oraz ewentualną konieczność sterowania urządzeniami wykonawczymi czy stosowania zasilania awaryjnego. Wszystko to zapewni użytkownikowi bezpieczną i komfortową eksploatację systemu.
2. Właściwy wybór lokalizacji detektorów - urządzenia należy zainstalować w najbardziej prawdopodobnym miejscu gromadzenia się gazu. Trzeba uwzględnić przy tym zarówno jego ciężar, jak i ruchy powietrza w monitorowanej strefie. Ważne, aby pamiętać przy tym o łatwym dostępie do detektorów.
3. Prawidłowe wykonanie instalacji - choć wydaje się to oczywiste, na poprawność wykonania instalacji należy zwrócić szczególną uwagę. Urządzenia muszą być połączone prawidłowo, zgodnie z instrukcją i przy użyciu odpowiednich materiałów montażowych.
4. Prawidłowa i zgodna ze zdrowym rozsądkiem eksploatacja systemu - detektory muszą być użytkowane zgodnie z zasadami określonymi w instrukcji obsługi. Kluczową kwestię stanowi bezwzględne przestrzeganie terminów kalibracji, kontroli pracy oraz wymiany akumulatorów.
Jakich urządzeń wymagają systemy detekcji gazów?
System detekcji gazów to nie same detektory, ale także dodatkowe urządzenia. Na przykładzie asortymentu firmy Gazex zobacz, jaki sprzęt do wykrywania i pomiaru stężeń substancji toksycznych i wybuchowych należy zainstalować w obiekcie.
Modularny System Detekcji Gazów marki Gazex obejmuje 3 rozbudowane grupy urządzeń:
Detektory
Występują w wersji pomiarowej (monitorują aktualne stężenie gazu) oraz progowej (sygnalizują przekroczenie określonych wartości). Detektory Gazex dzielą się na 2 typy:
- DEX - cechujące się budową przeciwwybuchową – rodzaj: osłona ognioszczelna.
- DG - odznaczające się zwykłą budową, niedozwolone do stosowania w strefach zagrożonych eksplozją gazów, par czy pyłów.
Sprawdź detektory gazu marki Gazex
Moduły alarmowe (centrale)
Zadaniem modułów alarmowych jest zasilanie podłączonych detektorów, sterowanie urządzeniami wykonawczymi, a także odbiór, analiza, przechowywanie i wizualizacja danych. W przypadku zagrożenia sygnalizują stany alarmowe optycznie i akustycznie. Jeden moduł Gazex może obsługiwać nawet 16 detektorów. Jeśli zachodzi potrzeba instalacji systemu o większej liczbie czujników, centrale można łączyć w rozbudowane zespoły lub zastosować urządzenia adresowalne (z jednym modułem może pracować ponad 200 detektorów).
Urządzenia wykonawcze
Do urządzeń wykonawczych należą na przykład różne sygnalizatory optyczne i akustyczne - syreny, wyświetlacze tekstów alarmowych czy komunikatory głosowe. Inny rodzaj sprzętu tego typu stanowią zawory:
- klapowe - zamykane przez zwolnienie napiętej sprężyny, dozwolone do stosowania w strefach zagrożonych wybuchem,
- motylkowe - sterowane siłownikiem elektrycznym, stosowane między innymi w dużych instalacjach przemysłowych.
Dzięki modułowemu charakterowi rozwiązania możliwe jest tworzenie systemów detekcji o różnym poziomie zaawansowania. Sprawia to, że każdy użytkownik z łatwością dostosuje instalację do swoich potrzeb. Jeśli chcesz stworzyć niezawodny system detekcji gazów, zaopatrz się w urządzenia marki Gazex, dostępne w ofercie hurtowni Onninen!
Masz pytania odnośnie branży? Dołącz do grupy Świat Instalacji!