Ze względu na dużą uniwersalność nitowania warto powiedzieć na temat tej techniki nieco więcej. W nowym artykule wyjaśniamy, jak na czym ona polega i wymieniamy najważniejsze rodzaje nitów oraz przeznaczonych do nich nitownic. Podpowiadamy również, jak poprawnie korzystać z tych narzędzi.
Nity należą do najważniejszych rodzajów połączeń. Na szeroką skalę są stosowane od XIX wieku. To właśnie wtedy powstały pierwsze duże obiekty o konstrukcji stalowej, na czele ze słynną wieżą Eiffela. Nitowanie jest jednak technologią naprawdę wszechstronną, a zakres jej zastosowań nie ogranicza się wyłącznie do budownictwa. Nity są używane m.in. w transporcie, budowie zbiorników, kaletnictwie, branży rowerowej i w wielu gałęziach przemysłu. Powszechnie spotykane są też w nieprofesjonalnym majsterkowaniu.
Sprawdź nitownice i nity w hurtowni Onninen
Jak działa nitownica?
Przez blisko 200 lat, które minęły od opracowania pierwszych nitów powstało wiele ich rodzajów. W pierwotnym, dziś mało rozpowszechnionym wariancie, nit ma postać metalowego pręta o stosunkowo niewielkiej długości. Jest on dwustronnie zakończony – z jednej strony nieruchomym łbem, a z drugiej – zasklepianą zakuwką. Obecnie najszerzej stosowane są nity zrywalne. Składają się one z dwóch elementów:
-
tulejki w formie rurki z łbem o grzybkowatym kształcie:
-
gwoździa (trzpienia) zakończonego zgrubieniem o średnicy nieco większej niż wewnętrzna średnica tulejki.
Nitowanie za pomocą nitów zrywalnych polega na przeciągnięciu gwoździa przez tuleję z dużą siłą. Do jej wygenerowania siły niezbędne jest zastosowanie nitownicy. W wyniku sił działających na tuleję dochodzi do jej spęcznienia oraz zerwania gwoździa. Gotowe połączenie zyskuje stabilność dzięki obustronnemu naciskowi na łączone elementy. Z jednej strony jest on wywierany przez łeb tulejki, a z drugiej – powstałe spęcznienie.
Rodzaje nitownicy i nitów
Nitownica to narzędzie występujące w trzech podstawowych wariantach. Jeśli chodzi o rodzaj napędu, wyróżniamy modele ręczne, pneumatyczne i elektryczne (akumulatorowe). Ze względu na niską cenę i dobrą dostępność, szerzej rozpowszechnione są te pierwsze. Za ich użyciem przemawia również niewielka waga i poręczność, ułatwiająca przenoszenie w kieszeni spodni roboczych lub na pasie narzędziowym.
Z nitownic elektrycznych korzystają przede wszystkim profesjonalni monterzy i inni specjaliści, wykonujący dziesiątki, a nawet setki połączeń nitowych dziennie. Ich niewątpliwą zaletą jest wydajność pracy, ale akumulator zwiększa ich wagę, co w niektórych przypadkach utrudnia transport. Modele pneumatyczne przeznaczone są do użytku stacjonarnego – przede wszystkim na liniach montażowych wyposażonych w instalacje sprężonego powietrza.
Oprócz tego nitownice dzielą się ze względu na przeznaczenie – a konkretnie rodzaj obsługiwanych nitów. Te występują w wielu wariantach, różniących się budową i, co za tym idzie, właściwościami oraz przeznaczeniem. Są to:
-
nity standardowe o wszechstronnym zastosowaniu i dostępne w wersjach wykonanych z różnych gatunków stali;
-
nity otwarte: są dość tanie, ale mała wytrzymałość pozwala na ich zastosowanie jedynie w mało obciążonych miejscach;
-
nity zamknięte: o konstrukcji niepowodującej zerwania gwoździa, cenione ze względu na większe niż standardowe wodoodporność;
-
nity szczelne: cechujące się pełną wodoodpornością, używane w konstrukcjach narażonych na stały kontakt z wilgocią;
-
nity rozwidlone: opracowane z myślą o łączeniu elementów z miękkich materiałów, takich jak tworzywa sztuczne, drewno czy skóra;
-
nity rozprężne: wyróżnia je duża siła nacisku i odporność na rozciąganie;
-
nity wpuszczane: używane w przypadku, gdy nit nie może wystawać ponad powierzchnię elementu;
-
nity rowkowane do otworów nieprzelotowych.
Jak używać nitownicy?
Technika nitowania uzależniona jest od kilku czynników – przede wszystkim rodzaju nitownicy oraz samych nitów. Jako że najczęściej stosowane są nitownice ręczne i standardowe, zrywalne nity, to na nich skupimy się w naszym artykule. Pierwszym krokiem do wykonania połączenia nitowanego jest nawiercenie otworów i przełożenie przez nie nitu. Ten należy ująć nitownicą, a następnie kilkakrotnie energicznie ją zaciągnąć. Po spęcznieniu tulei i zerwaniu trzpienia połączenie jest gotowe.
Dla stabilności połączenia znaczenie ma nie tylko dobór odpowiedniego rozwiązania, ale też jakość nitów i nitownicy. Zdając sobie z tego sprawę, w sklepie Onninen oferujemy wyłącznie najlepsze nity i narzędzia pochodzące od uznanych producentów – np. nitownica Fxa, (model 501810050 z 40 nitami) czy Nitownica Haupa (model 210776 do nitów w rozmiarze od 2,4 do 5 milimetrów) i Modeco Home. Nasi pracownicy zapewniają też fachową pomoc w wyborze optymalnych rozwiązań.