Kocioł dwufunkcyjny w instalacji grzewczej pozwala na uzyskanie komfortu cieplnego w domu, a dodatkowo również ciepłej wody użytkowej. To praktyczne rozwiązanie, pozwalające maksymalnie wykorzystać możliwości. W jaki sposób zainstalować kocioł dwufunkcyjny i jakie są różnice między układem otwartym i zamkniętym?
Sprawdź nyple hydrauliczne w hurtowni Onninen
Schemat instalacji C.O z kotłem dwufunkcyjnym
Kocioł dwufunkcyjny jest bardzo funkcjonalnym rozwiązaniem, dzięki któremu można ogrzać dom, a także uzyskać ciepłą wodę użytkową. Najczęściej jest on montowany w kotłowni, piwnicy lub również w kuchni. W skład instalacji, poza samym kotłem, wchodzą także grzejniki oraz rury, łączące cały układ. Ze względu na to, że w układzie stale krąży woda, do wykonania instalacji ogrzewania wykorzystywane są rury miedziane, stalowe lub z tworzywa sztucznego. Materiały te pozwalają uniknąć problemów wynikających z korozji. W zależności od specyfiki instalacji najczęściej stosowane są modele o średnicy 15 mm lub 22 mm. Z kolei zamontowane w pomieszczeniach grzejniki, to modele stalowe, żeliwne lub aluminiowe.
Cała instalacja składa się z określonych komponentów: pompy obiegowej, zaworów, naczynia wzbiorczego oraz termostatów, a każde z nich pełni określone zadania. W zależności od miejsca montażu w układzie wykorzystywane są różne warianty zaworów, w tym: odcinające i regulacyjne, a także zawór bezpieczeństwa, który znajduje się w pobliżu kotła. Termostaty umieszczane są w poszczególnych pomieszczeniach i pomagają bardzo precyzyjnie ustawić oczekiwaną temperaturę. Jeśli instalacja zapewnia dodatkowo zapotrzebowanie na ciepłą wodę użytkową z zasobnika i rury do CWU. Zasobnik może być wbudowany w kocioł, lub jako odrębne urządzenie.
W instalacjach z kotłem dwufunkcyjnym układ grzewczy zasilany jest odpowiednim paliwem. W zależności od wariantu może to być gaz, olej lub pellet. W układzie, na powrocie z grzejników znajduje się pompa obiegowa. Jest ona elementem obiegu grzewczego, w którego skład wchodzą również grzejniki i rury. Elementy te są ze sobą połączone, tworząc szczelny układ, w którym krąży woda. Gorąca temperatura z kotła pozwala oddać ciepło poprzez grzejniki do pomieszczeń. Schłodzona w ten sposób woda powraca do kotła. W najwyższym punkcie instalacji znajduje się tzw. naczynie wzbiorcze, natomiast w zasobniku CWU — ciepła woda, podgrzewana przez kocioł.
Czym się różni schemat instalacji C.O otwarty i zamknięty?
W praktyce instalacja centralnego ogrzewania może być wykonana w dwóch wariantach, jako układ otwarty lub zamknięty. Różnice między nimi obserwuje się w kontekście ciśnienia wewnątrz układu, inaczej przebiega proces kontroli i sposób zabezpieczenia przed jego nadmiernym wzrostem.
W układzie otwartym wykorzystuje się otwarte naczynie wzbiorcze. Jest ono zainstalowane w najwyższym możliwym punkcie instalacji, zazwyczaj na strychu. Gdy woda znajdująca się w układzie zwiększy swoją objętość, jak ma to miejsce np. w efekcie ogrzewania, wówczas podnosi się ona do naczynia wzbiorczego, skąd może się swobodnie wylać, natomiast powrót wody następuje poprzez syfon grawitacyjny.
Do działania układu otwartego wykorzystywane jest naturalna cyrkulacja i grawitacja, co oznacza, że nie ma potrzeby instalowania pompy cyrkulacyjnej. Ze względu na fakt, że naczynie wzbiorcze jest otwarte, umożliwia przelanie wody w chwili znacznego wzrostu ciśnienia, układ jest bezpieczny. Tego typu rozwiązania stosowane są m.in. w przypadku kotłów na paliwa stałe, np. drewno, które znacznie częściej prowadzą do wzrostu ciśnienia. W układach otwartych jest znacznie łatwiej utrzymać nad nim kontrolę. Ryzyko ewentualnego wybuchu spowodowanego nadciśnieniem jest zatem znikome.
W układzie zamkniętym stosowane jest tzw. naczynie przeponowe (zamknięte hermetycznie). Najczęściej jest ono usytuowane w kotłowni lub piwnicy, w pobliżu kotła grzewczego. Gdy woda w instalacji rozszerza się, jej nadmiar jest kompensowany przez gaz, zazwyczaj azot, znajdujący się w elastycznej membranie w naczyniu wzbiorczym. Układ wyposażony jest w zawór bezpieczeństwa. Gdy ciśnienie jest zbyt wysokie, odpowiadają one za automatyczne upuszczenie cieczy, aby zapobiec wybuchowi i innym awariom. W każdym układzie zamkniętym stosowane są pompy cyrkulacyjne. Hermetyczne zamknięcie układu sprawia, że nie ma możliwości wykorzystania cech grawitacji. Jest to tzw. wymuszony obieg wody w systemie grzewczym. Ze względu na to, że całość jest szczelnie zamknięta, nie ma szans, aby do wnętrza układu dostało się powietrze, co w praktyce eliminuje problemy, jakie mogłaby spowodować korozja. Obieg zamknięty najczęściej stosowany jest w systemach grzewczych wykorzystujących kocioł gazowy dwufunkcyjny, olejowy lub elektryczny.
Projekt instalacji grzewczej w zależności od użytych elementów instalacji
W instalacji centralnego ogrzewania jej budowa i wykorzystane elementy zależą m.in. od rodzaju układu (zamknięty/otwarty) oraz wykorzystanego źródła ciepła, np. czy są to kotły gazowe, czy piec na paliwo stałe. Schemat uwzględnia wiele indywidualnych czynników, które można skonsultować z instalatorem jeszcze przed montażem. Specjalista pomoże dobrać optymalne rozwiązanie, dostosowane do potrzeb.
W zależności od indywidualnej sytuacji i możliwości wybrać można kotły gazowe kondensacyjne dwufunkcyjne lub kocioł gazowy jednofunkcyjny, pamiętając, że ogrzewanie centralne powinno być efektywne i skuteczne. Warto też sprawdzić, czy piec gazowy dwufunkcyjny, który zostanie zainstalowany, może wykorzystywać nowoczesne rozwiązania, jak np. pompa ciepła. Jeśli tak, to warto zdecydować się na nowoczesne ogrzewanie.