Pojęcie linii napowietrznych odnosi się do sieci przewodów elektrycznych, które znajdują się nad ziemią. Są one umieszczone na słupach energetycznych lub specjalnych wieżach, w związku z czym narażone są na działanie trudnych i zróżnicowanych warunków atmosferycznych. Dlatego też przewody muszą spełniać określone normy, aby układ był bezpieczny i spełniał swoje funkcje. Jakie normy muszą spełniać przewody i jakie ich rodzaje stosowane są w układach napowietrznych?
Sprawdź przewody do linii napowietrznych w hurtowni Onninen
Jakie normy muszą spełniać przewody do linii napowietrznych?
Mówiąc o normach należy wyróżnić trzy warianty - przepisy międzynarodowe, europejskie oraz krajowe. Standardy międzynarodowe określają trzy kategorie przewodów:
- przewody wykonane z aluminium oraz stopów aluminium IEC 60889;
- przewody aluminiowe wzmocnione stalą ACSR IEC 61089;
- przewody wykonane z kompozytu aluminiowo-stalowego (ACSS) - IEC 62219.
W kontekście norm europejskich obowiązują dwa standardy. Pierwszy z nich odnosi się do przewodów wykonanych z aluminium i jego stopów (EN 50182), natomiast druga grupa to przewody elektryczne wykonane z aluminium, cechujące się wyższa odpornością na uszkodzenia mechaniczne (EN 50540).
Regulacje krajowe obejmują dwie grupy przewodów napowietrznych. Pierwsze z nich PN-EN 50182 wykonane są z aluminium i stopów, natomiast grupa PN-IEC 61089 określa standardy dla przewodów wzmocnionych stalą.
Do wykonania systemów energetycznych linii napowietrznych wykorzystywane są przewody o szczególnych parametrach. Ze względu na trudne warunki atmosferyczne muszą one cechować się wysoką wytrzymałością. Dużym zagrożeniem dla prawidłowego działania jest m.in. silny wiatr oraz osadzający się na przewodach lód. System przewodów musi cechować się wysoką odpornością na korozję. Linie energetyczne napowietrzne wykonane są z materiałów charakteryzujących się wysoką przewodnością elektryczną. Dzięki temu można optymalnie wykorzystać przesyłaną energię, redukując straty.
Jakie są rodzaje przewodów do linii napowietrznych?
W praktyce przewody do linii napowietrznych dostępne są w różnych wariantach. Podstawowym kryterium klasyfikującym różne warianty przewodów jest materiał, z którego zostały wykonane. Do budowy linii napowietrznych wykorzystuje się:
przewody aluminiowe AAC, są one wykonane wyłącznie z aluminium, są lekkie i cechują się wysokim przewodnictwem elektrycznym; są one wykorzystywane w liniach niskiego napięcia, a także tam, gdzie duże znaczenie ma waga zastosowanych przewodów;- przewody aluminiowe wzmocnione stalą (ACSR), cechują się charakterystyczną budową - wewnątrz przewodu znajduje się stalowy rdzeń, a dookoła rdzenia znajduje się warstwa aluminiowa; ze względu na wytrzymałość, są one wykorzystywane w sieciach energetycznych średniego i wysokiego napięcia;
- przewody AAAC, czyli złożone z aluminium oraz stopów aluminium, są stosowane tam, gdzie liczy się wytrzymałość oraz wysoka odporność na korozję;
- przewody ACCC - aluminiowe, wzmocnione kompozytem, pod zewnętrzną warstwą aluminium znajduje się rdzeń kompozytowy; najczęściej jest on wykonany z włókna szklanego lub węglowego; materiał ten jest wykorzystywany przy liniach wysokiego napięcia, szczególnie, jeśli będą one narażone na trudne warunki;
- przewody AACSR, czyli przewód aluminiowo-stalowy, do jego wytworzenia wykorzystywane jest aluminium oraz stal, ze stali wykonany jest znajdujący się wewnątrz rdzeń, sprawdzają się one doskonale w trudnych warunkach, w liniach wysokiego napięcia, cechują się odpornością na działanie warunków atmosferycznych, w tym silnych wiatrów;
- ACSS, to wzmocnione przewody aluminiowo-stalowe, w centralnej części znajduje się stalowy rdzeń, a na zewnątrz jest on pokryty warstwą aluminiową, przewody te sprawdzają się do wykonania linii wysokiego napięcia, cechują się wysoką wytrzymałością mechaniczną oraz rozszerzalnością cieplną;
- przewody HTLS - wykonane z aluminium o wysokiej wytrzymałości, są one wykonane wyłącznie z wysokiej jakości stopów aluminium, w tym także aluminium, które zostało wzmocnione kompozytem; są one stosowane w układach wysokiego napięcia, gdy w powstających systemach napowietrznych konieczne jest ograniczenie zwisów przy dużych obciążeniach.
Wybór odpowiednich przewodów jest kluczowy, aby system napowietrznych przewodów spełniał swoje funkcje przez wiele lat.
Jak wpływ materiału przewodu do linii napowietrznych wpływa na instalację?
Materiał, z jakiego wykonane zostały przewodu linii napowietrznych ma duży wpływ na prawidłowe funkcjonowanie całej instalacji. To od materiału zależy, jak wydajny będzie system, jakie koszty będzie generował oraz czy na jakim poziomie obserwowane będą straty energii.
Porównując miedź i aluminium warto podkreślić, że w przypadku pierwszego obserwuje się wyższe przewodnictwo elektryczne. W praktyce oznacza to, że aby uzyskać porównywalne wartości, w instalacjach wykorzystujących miedź przekrój przewodów może być mniejszy, niż w przypadku aluminiowych.
Porównując odporność na korozję, miedź cechuje się zdecydowanie wyższą odpornością. Instalacje wykonane z aluminium, szczególnie działające w trudnych warunkach, muszą zostać właściwie zabezpieczone.
Również w kontekście wytrzymałości mechanicznej, miedź jest rozwiązaniem trwalszym. Z tego względu przewody miedziane lepiej sprawdzą się w trudnych warunkach. Są odporne na uszkodzenia spowodowane oblodzeniem, silnymi wiatrami. Charakterystyczną cechą przedmiotów miedzianych jest też wyższa niż w przypadku aluminium odporność na wysokie temperatury.
Mimo wielu niewątpliwych zalet i doskonałych właściwości miedzi warto wiedzieć, że koszt wykonania instalacji wykorzystującej przewody miedziane jest zdecydowanie wyższa niż w przypadku aluminium. Do wykonania linii napowietrznych należy wykorzystywać wysokiej jakości rozwiązania, spełniające obowiązujące normy, jak np. kabel AsXSn 4x16.
Przewody do linii napowietrznych w hurtowni Onninen
Dla bezpieczeństwa w liniach napowietrznych należy stosować przewody izolowane. W ofercie Onninen dostępne są wysokiej jakości rozwiązania, trwałe, spełniające odpowiednie normy. W sprzedaży dostępne są kable izolowane, takie jak kabel energetyczny AsXSn 2x35 1 kV. Jest to kabel dwużyłowy, wykonany z drutów aluminiowych. Jego moc znamionowa wynosi 1 kV. Do wykonania izolacji wykorzystano materiał polietylenu (PE). Żyła wykonana jest z aluminium odpornego termicznie, idealna do stosowania w trudnych warunkach, gdzie odporność termiczna jest jedną z kluczowych cech.