Klasy ochronności urządzeń elektrycznych – co musisz wiedzieć jako instalator?

Dodano: sobota, 28.09.2024


Jako instalator z pewnością spotkałeś się z pojęciem klas ochronności. Istnieją cztery klasy ochronności urządzeń elektrycznych i elektrotechnicznych. Każda określa poziom bezpieczeństwa i ochrony przeciwporażeniowej danego sprzętu, pozwalając szybko zidentyfikować jego parametry. Jakie są klasy ochronności urządzeń elektrycznych? Szczegółowe informacje na ten temat zawiera norma PN-EN 61140:2005/A1:2008 „Ochrona przed porażeniem elektrycznym. Wspólne aspekty instalacji i urządzeń”. Natomiast esencję wiedzy znajdziesz w tym artykule.

Instalator montuje włącznik elektryczny w rękawiczkach antyprzepięciowych o wysokiej klasie odporności elektrycznej

Sprawdź aparaturę elektryczną w hurtowni Onninen

Czym charakteryzuje się ochrona przeciwpożarowa?

Rozdzielnica natynkowa ONNLINE RH-1x6 modułów IP65 1000V DC PV 36.6Definicję ochrony przeciwpożarowej zawarto w art. 1 Ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej. Jest nią realizacja przedsięwzięć ukierunkowanych na ochronę życia, zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem. Przedsięwzięcia te polegają na:

  • zapobieganiu powstawania i rozprzestrzeniania się pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia;
  • zapewnianiu sił i środków do zwalczania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia oraz na rzecz ochrony ludności;
  • prowadzeniu działań ratowniczych przez jednostki ochrony przeciwpożarowej (np. jednostki organizacyjne Państwowej Straży Pożarnej).

Dla wybranych budynków, stref pożarowych i otwartych składowisk odpadów obligatoryjnie opracowywana jest Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego (IBP). Dokument ten określa szczegółowe warunki ochrony przeciwpożarowej. Stworzenie IBP należy do obowiązków właściciela, zarządcy lub użytkownika obiektu użyteczności publicznej, obiektu zamieszkania zbiorowego, budynku produkcyjnego, magazynowego lub inwentarskiego.

Czym są klasy ochronności?

Każde urządzenie zasilane energią elektryczną stwarza chociażby minimalne ryzyko pożaru, porażenia prądem czy oparzenia łukiem elektrycznym. Klasa ochronności określa stopień bezpieczeństwa i ochrony przeciwporażeniowej konkretnego urządzenia elektronicznego lub elektrotechnicznego, informując o jego kluczowych cechach z punktu widzenia bezpieczeństwa pożarowego. Mówi także o środkach, które należy stosować w celu zapewnienia należytej ochrony. Klasy ochronności pomagają więc uniknąć groźnych dla zdrowia i życia sytuacji oraz uszkodzeniu urządzeń wskutek ich niewłaściwego użytkowania. Przypisanie sprzętu do danej klasy zależy od jego konstrukcji i właściwości. Wspomniana na wstępie norma wyróżnia cztery klasy ochronności: 0, I, II oraz III.

Klasa 0 – podstawowy poziom ochronności

Ogranicznik przepięć do fotowoltaiki EATON TYP 1+2 1500VDC SPPVRT12-15-2+PE EP-501960Klasa ochronności 0 to w zasadzie… brak ochrony. Przewidziana jest dla urządzeń o najniższym stopniu zabezpieczenia. Jedyną formą ochrony przed porażeniem elektrycznym jest zastosowanie izolacji podstawowej (bez zacisku ochronnego), co oznacza ochronę tylko przed dotykiem bezpośrednim. Urządzenia elektryczne klasy 0 muszą być odpowiednio zabezpieczone przed kontaktem ze strony człowieka oraz przed potencjałem ziemi. Zdarzają się jeszcze oprawy oświetleniowe klasy 0, ale co do zasady sprzęt taki nie jest już produkowany.

I klasa ochronności - przewody ochronne

Symbolem I klasy ochronności oznaczone są urządzenia wyposażone w zacisk służący do podłączenia przewodu ochronnego PE. Zapewniają ochronę dodatkową (przy uszkodzeniu), która polega na szybkim, samoczynnym wyłączeniu zasilania w sytuacji przekroczenia bezpiecznego poziomu napięcia dotykowego. Do tej grupy należą m.in. urządzenia AGD, silniki, lampy i falowniki z zaciskiem łączącym z przewodem ochronnym.

II klasa ochronności - zastosowanie izolacji wzmocnionej

Urządzenia II klasy ochronności posiadają tzw. izolację wzmocnioną (fabryczną izolację podwójną). Chronią zarówno przed dotykiem bezpośrednim, jak i przed dotykiem pośrednim. Zapewniają, co do zasady, wyższy poziom bezpieczeństwa użytkowników aniżeli urządzenia klasy I - zwłaszcza w przypadku uszkodzenia instalacji.

III klasa ochronności - ochrona przed niskim napięciem

Wyłącznik nadprądowy Legrand S 301 1P D 10A 6000A TX3 403719W urządzeniach klasy III ochronę przeciwporażeniową realizuje zasilanie bardzo niskim napięciem (np. prąd przemienny 50V i prąd stały 120V). Nie są one zasilane napięciem niebezpiecznym, a ich wtyczki nie posiadają bolców ochronnych. Urządzenia klasy III zapewniają wyższy poziom bezpieczeństwa od sprzętów klasy I i II. Nawet gdyby doszło do dotknięcia elementu znajdującego się pod napięciem, konsekwencje dla użytkownika powinny ograniczyć się do uczucia mrowienia.

Z urządzeniami klasy III spotkać się można w trudnych warunkach środowiskowych, gdzie narażone są m.in. na wilgoć i wodę. Do grupy tej należą oprawy oświetleniowe montowane w łazienkach, saunach i pod wodą, ładowarki czy niektóre elektronarzędzia. Wadą urządzeń zasilanych niskim napięciem jest ograniczony zakres zastosowań. 

Instalatorów elektrycznych i innych profesjonalistów zachęcamy do zapoznania się z ofertą naszej hurtowni, gdzie czeka nowoczesna aparatura elektryczna. W kategorii tej znajduje się aparatura modułowa, do której zaliczają się m.in. ograniczniki przepięć, wyłączniki nadprądowe oraz wyłączniki różnicowo-prądowe. W asortymencie posiadamy także rozdzielnice i obudowy (rozdzielnica elektryczna, rozdzielnica licznikowa). Doradcy techniczno-handlowi Onninen służą telefonicznym i mailowym wsparciem.

Sprawdź aparaturę elektryczną w hurtowni Onninen