W procesie projektowania efektywnych systemów wentylacyjnych jedną z kluczowych kwestii jest wskazanie tzw. stref powietrza wywiewanego i nawiewowego. Dzięki temu wewnątrz obiektu stworzyć można odpowiedni mikroklimat, poprawiający komfort życia i wpływający korzystnie na zdrowie ludzi. Jak prawidłowo wskazać poszczególne strefy?
Sprawdź wentylatory w hurtowni Onninen
Gdzie należy doprowadzić powietrze wentylacyjne?
Opowietrzu nawiewanym mówi się, w kontekście powietrza zewnętrznego, które jest dostarczane do wnętrza obiektu, do pomieszczeń, zarówno w domach jedno i wielorodzinnych, jak i obiektach użyteczności publicznej, biurowców, hal przemysłowych itp. Powietrze jest dostarczane przy pomocy systemów wentylacyjnych lub specjalnych otworów nawiewnych.
Powietrze wentylacyjne powinno być doprowadzone do większości obiektów. Mimo że często temat poruszany jest w kontekście pomieszczeń mieszkalnych, to nie można zapominać o biurach, salach konferencyjnych, obiektach użyteczności publicznej, a także do części wspólnych obiektów, w tym klatek schodowych czy korytarzy.
Jak określić strefy powietrza nawiewanego i wywiewanego?
Dla prawidłowego działania systemu najważniejsze jest odpowiednie usytuowanie poszczególnych stref nawiewu i wywiewu. Od tego zależy wielkość wymiany powietrza, a zatem wydajność całego systemu. Podczas projektowania osoba odpowiedzialna za wykonanie planu rozmieszczenia elementów musi wziąć pod uwagę określone czynniki, mające istotny wpływ na przepływ powietrza. Dostarczenie powietrza zewnętrznego jest szczególnie ważne w przypadku pomieszczeń, w których przebywa większa ilość osób (jak np. biura, a w przypadku domu lub mieszkania np. salon).
Z kolei strefy wywiewu zawsze muszą znajdować się w miejscach szczególnie narażonych na powstawanie zanieczyszczeń. Przykładem mogą być m.in. pomieszczenia techniczne, ale i domy nie są od takich stref wolne, gdzie w większym stopniu zanieczyszczenia powietrza odnotowuje się w kuchni oraz łazience.
Bardzo ważne jest, aby powietrze wywiewane nie mieszało się z powietrzem znajdującym się w pomieszczeniach mieszkalnych. W tym celu koniecznie trzeba określić dla budynku przepływ powietrza wentylacyjnego. Projekt powinien obejmować kierunek strumienia, od stref czystych do brudnych. Mówi się wówczas o tzw. zasadzie gradientu czystości powietrza.
Opracowując schemat, uwzględnić należy również różnice ciśnienia. Tam, gdzie doprowadzany jest strumień powietrza zewnętrznego, zawsze ciśnienie powinno być nieco wyższe niż w innych miejscach. Dzięki temu można łatwo uniknąć przedostawania się zanieczyszczeń ze stref wywiewu.
Zdarza się, że w niektórych sytuacjach konieczne jest wykonanie dodatkowo instalacji wentylacji mechanicznej. Jest ona obowiązkowa głównie w wysokich budynkach, gdzie efektywność metody grawitacyjnej nie jest skuteczna. W instalacji wywiewnej stosowane są specjalne wentylatory, które ułatwiają usuwanie zanieczyszczonego powietrza na zewnątrz tam, gdzie wielkość strumienia powietrza wywiewanego jest zbyt mała.
Wentylację mechaniczną stosuje się także w celu lepszej kontroli nawiewu i wywiewu w nowoczesnych systemach, wykorzystujących m.in. centrale rekuperacyjne. Rekuperator, nazywany też wymiennikiem ciepła, odpowiada za odzysk ciepła z powietrza, które jest wywiewane na zewnątrz. Ciepło pozwala ogrzać strumień powietrza nawiewanego, co pozwala podnieść jego temperaturę. Rekuperacja pozwala zatem poprawić efektywność energetyczną całego systemu. Odpowiedni stopień przepływu wymaga również zastosowania elementów, takich jak nawiewniki i inne elementy instalacji niezbędne dla prawidłowego działania.
Norma PN83/B-03430, a konieczność ilości doprowadzanego powietrza
Konieczność doprowadzania i odprowadzania powietrza z pomieszczeń jest kwestią uregulowaną prawnie. Zgodnie z normą PN83/B-03430 wentylacja budynków mieszkalnych zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej — Wymagania. Zapisy dokumentu odnoszą się do wymagań związanych z naturalną (grawitacyjną) oraz mechaniczną wentylacją każdego obiektu, dla zapewnienia najwyższego poziomu bezpieczeństwa osób przebywających w budynku.
Sformułowane zasady bardzo precyzyjnie regulują kwestie związane z nawiewem powietrza świeżego, jak i odprowadzeniem zużytego. Obecnie obowiązujące przepisy stanowią, że minimalna ilość powietrza nawiewanego zależy przede wszystkim od rodzaju pomieszczenia.
Najbardziej restrykcyjne zapisy odnoszą się do kuchni. W zależności od wariantu wykorzystywanej kuchenki jest to aż 70 m³/h dla pomieszczeń z kuchenką gazową, oraz 50 m³/h — z kuchenką elektryczną. W przypadku łazienek i osobnych toalet wymagania są równie wysokie, a ilość nawiewanego powietrza powinna wynosić co najmniej 50 m³/h. Nieco niższe wymagania stawiane są przed innymi pomieszczeniami. Przyjmuje się, że w pokojach mieszkalnych, czyli takich, w których przebywają ludzie, dopływ uzależniony jest także od ilości przebywających osób i powinien być nie mniejszy niż 20 m³/h na osobę, jeśli w obiekcie wykorzystywana jest wentylacja grawitacyjna. Mniej, bo 15 m³/h, może być doprowadzone do pomieszczeń, takich jak garderoba lub spiżarnia, w których nie ma okien zewnętrznych.