Praca ze światłowodem – wszystko co musisz wiedzieć

Dodano: wtorek, 26.07.2022


Praca z kablami światłowodowymi wymaga od instalatorów dużej staranności i dbałości o produkt. Prace ze światłowodowym medium transmisyjnym dzieli się na kilka etapów. Wśród nich można wymienić prace związane z układaniem kabli, spawaniem oraz instalacją, jak również dokonywanie pomiarów poinstalatorskich. W pierwszej części artykułu o światłowodach przedstawiliśmy wiedzę teoretyczną – rodzaje i budowę światłowodu. W tym natomiast skupimy się na praktyce.
Układanie, instalowanie oraz spawanie światłowodów - Onninen(1)
 

Czego szukasz?

Układanie kabli światłowodowych ma istotny wpływ na zachowanie optymalnych parametrów tłumienności transmitowanych sygnałów. Światłowody jednomodowe zbudowane są z np. 12 lub 96 corów (włókien). Mody to określenie na różne strumienie światła rozchodzące się pod innym kątem w kanale światłowodowym. W jednomodowym kablu jest tylko jeden taki promień przez co nie następuje dyspersja, czego następstwem m.in. jest zwiększony zasięg takich połączeń.

Za maksymalny promień gięcia kabla odpowiada promień gięcia każdego z wewnętrznych włókien. Zwykle promień gięcia kabla wynosi 20-krotność średnicy kabla. Zatem dla jednomodowych kabli z włóknami w standardzie G.657A2 maksymalny promień gięcia to 7,5 mm, dla G.657A1 10 mm, a dla G.652D 30 mm.

Do instalacji FTTH bezpośrednio w obiektach mieszkalnych zaleca się stosowanie włókien o jak największym promieniu gięcia (G.657A, G.657B), które znacząco ułatwią układanie kabli i ograniczą wzrost tłumienności w miejscach zagięć kabla. Przed podjęciem się układania kabli światłowodowych, należy odpowiednio rozplanować ich trasę oraz wielkość działających na kable naprężeń. Naprężenia bowiem uzależnione są od trasy kablowej i określane są konkretnymi wzorami matematycznymi. Na naprężenia wpływają m.in.: naprężenie rozciągające na początku i końcu sekcji, długość kabla, współczynnik tarcia między kablem a kanalizacją lub prowadnicą, masa jednego metra kabla, kąt nachylenia oraz kąt skrętu.

Podczas układania kabli nigdy nie można przekraczać dopuszczalnej maksymalnej siły rozciągającej, która podana jest w karcie katalogowej dostarczanej przez producenta. Jeśli wartość siły rozciągającej przekracza wartość dopuszczalną, wówczas należy zmienić metodę układania kabla i zastosować np. metodę ósemkowania lub wdmuchiwania. Kable należy kłaść z odpowiednią rezerwą – kilku, a nawet kilkunastu metrów, zależnie od specyfiki realizacji. Wybierając kabel światłowodowy, warto perspektywicznie wybrać światłowód o większej liczbie włókien, niż tego potrzebujemy podczas robót. Wykrycie uszkodzenia kabla światłowodowego jest o wiele trudniejsze niż w przypadku skrętki czy kabli koncentrycznych, ponieważ wymaga od instalatora posiadania reflektometru. Po zakończeniu układania kabla należy zadbać o to, by nie oddziaływały na niego wszelkie naprężenia rozciągające (poza przystosowanymi do takich warunków pracy kablami do podwieszania).

Instalowanie kabli światłowodowych

KROK 1. Przygotowanie do łączenia włókien

Przygotowując się do instalowania kabli światłowodowych, po ich uprzednim ułożeniu, należy wybrać sposób łączenia włókien. Jednym z najprostszych jest zastosowanie odpowiednich tacek, przełącznic lub puszek światłowodowych na zakończeniu kabli. Pozwalają one prawidłowo ułożyć światłowód i ograniczyć ryzyko jego przypadkowego uszkodzenia na końcu linku. Tacki najczęściej stosowane są w formie uzupełnienia istniejącej szafy, przełącznice wybierane są do systemów 19”, a puszki idealnie sprawdzają się w mniejszych instalacjach i na końcach rozgałęzionych linii.

KROK 2. Ściąganie izolacji ze światłowodów

Ściąganie izolacji ze światłowodów można zrealizować za pomocą zwykłych obcinaków, noży czy stripperów. Podczas tego etapu należy jednak zachować szczególną ostrożność i nie łamać powłoki czy ciągnąć za kabel. Obciążenia nie mogą być przenoszone na odizolowane włókna światłowodowe. 

WAŻNE! Po odsłonięciu powłoki z kabla zewnętrznego może wypłynąć żel przeciwwilgociowy. Przed umieszczeniem włókna w puszce należy ten żel wyczyścić alkoholem. W przypadku kabli wzmacnianych włóknem aramidowym konieczne jest usunięcie tych włókien – najlepiej za pomocą nożyc do kevlaru.

KROK 3. Oczyszczanie i przecinanie kabli światłowodowych

Kolejnym etapem jest oczyszczanie i przecinanie kabli światłowodowych. Jest to zdecydowanie najtrudniejszy i najbardziej wymagający etap prac instalatorskich. Najpierw musimy przygotować włókno, zdejmując powłoki kabla do uzyskania średnicy 125 µm za pomocą strippera. Dzięki temu będziemy mogli sprawnie połączyć odcinki kabla. Następnie należy oczyścić włókno ze wszelkich zabrudzeń, resztek powłok czy żelu tłumiącego drgania. W tym celu stosuje się alkohol izopropylowy i chusteczki bezpyłowe. Włókno należy najpierw wyczyścić, a dopiero później przeciąć.  Jeśli postąpimy odwrotnie, wówczas zabrudzimy ucięte włókno i utrudnimy sobie jego zespawanie. Należy pamiętać, aby podczas cięcia włókna obcinarką do włókien światłowodowych, nie przyciskać zbytnio ostrza do włókna. Spowoduje to powstanie mikropęknięć i zmętnienie czoła włókna. Po delikatnym oznaczeniu miejsca łamania obcinarką należy odciąć włókno, stosując naprężenia wewnętrzne.

Zobacz kable światłowodowe w hurtowni Onninen

Spawanie światłowodów

Choć sam proces instalowania kabli światłowodowych po ich uprzednim ułożeniu nie jest specjalnie trudny, to najwięcej problemów sprawia instalatorom (zwłaszcza początkującym) proces spawania, czyli zarabiania złącz i łączenia włókien światłowodów. Prawidłowo przygotowane włókna mogą być łączone przy wykorzystaniu spawarki, spawów i złączy mechanicznych. Można je również połączyć metodą wklejania i polerowania złącz.

Wariant 1: Spawanie termiczne

Metoda spawania termicznego sprowadza się do zastosowania specjalnej spawarki wytwarzającej łuk elektryczny, który nadtapia czoła światłowodów, łącząc je ze sobą. Spawanie termiczne zapewnia odpowiednio mocne, bezpieczne i trwałe połączenie.

Wariant 2: Spawy mechaniczne

Spawy mechaniczne za pomocą obudów z tworzywa sztucznego pozycjonują włókna światłowodów względem siebie, kompensując nierówności. Spawy najlepiej umieścić w puszkach lub mufach światłowodowych, a przed połączeniem wiązek, warto sprawdzić złącza wizualnym lokalizatorem uszkodzeń. Koniecznie należy sprawdzić długości uciętego włókna względem specyfikacji spawarki lub spawu mechanicznego. Każda metoda łączenia wymaga stosowania odpowiednich odcinków. Niedostosowanie się do wymaganej długości uciętego włókna w danej metodzie łączenia spowoduje powstanie silnego tłumienia, które ograniczy lub uniemożliwi transmisję sygnału.

Pomiar tłumienia toru transmisyjnego

Po zainstalowaniu światłowodu należy wykonać pomiar tłumienia toru transmisyjnego. Pomiar ten pozwoli sprawdzić, czy światłowód działa poprawnie oraz czy został zainstalowany w należyty sposób. W tym celu stosuje się miernik i źródło światła o stałej mocy. Konwetery i switche optyczne nie zapewnią stabilnego źródła światła na wyjściu, dlatego też nie należy stosować ich do pomiaru tłumienia toru optycznego. Pomiar tłumienia toru należy przeprowadzić dla okna transmisyjnego, w którym będą eksploatowane urządzenia optyczne. Poza tym pomiar tłumienia toru transmisyjnego pozwoli określić, czy w oknie transmisyjnym nie należy zastosować tłumika optycznego, który ograniczy zbyt dużą moc na urządzeniach odbiorczych w mniejszych instalacjach.

Zobacz kable światłowodowe w hurtowni Onninen

Kabel optyczny
Światłowód