Na rynku można znaleźć ogromną liczbę różnego rodzaju kabli i przewodów elektrycznych. Każdy z nich charakteryzuje się innymi parametrami i przeznaczony jest do określonych zadań. Właściwe dobranie kabla jest gwarancją, że instalacja będzie bezpieczna i nie ulegnie awarii ani zbyt szybkiemu zużyciu.
Przewód elektryczny - tu nie będzie niespodzianki - służy do przewodzenia prądu elektrycznego. Choć określenie to bywa zwyczajowo używane wymiennie z pojęciem kabla, z technicznego punktu widzenia nie jest to dokładnie to samo. Dany kabel może składać się z kilku przewodów, czyli metalowych żył w osłonach zapewniających izolację, giętkość i trwałość. W dalszej części tekstu wyjaśniamy meandry nomenklatury jeszcze dokładniej - zapraszamy do lektury!
Oznaczenie kabli i przewodów elektrycznych ułatwia ich klasyfikację, ale także identyfikowanie przez instalatorów. Dzięki temu można precyzyjnie dobrać określony kabel lub przewód do wymagań danego urządzenia lub instalacji. Oznaczenia zostały wprowadzone zgodnie z normami PN-EN 60445:2010P i PN-EN 60446:2010P.
Zobacz kable i przewody w hurtowni Onninen
Klasyfikacja i oznaczenia kabli elektrycznych
Oznaczenie przewodu najczęściej charakteryzuje wiele jego parametrów. Dzięki temu doświadczony instalator od razu wie, z jakim przewodem ma do czynienia i gdzie może go zastosować. Do oznaczeń stosuje się małe i duże litery alfabetu. Najpierw podawane jest oznaczenie konstrukcji żyły:
- D – drut;
- L – linka;
- L…g – linka giętka.
Jeśli przewód został wykonany z innego materiału niż miedź, przed oznaczeniem konstrukcji żyły może pojawić się informacja:
- A – aluminium;
- F – stal.
Przed powyższym oznaczeniem może się jeszcze pojawić oznaczenie powłoki przewodu – Y (powłoka polwinitowa).
Kolejna litera po konstrukcji żyły oznacza materiał, z jakiego została wykonana izolacja:
- Y – polwinit;
- G – guma;
- X – polietylen.
Kolejna literka odnosi się do budowy przewodu:
- a – powłoka z przędzy bawełnianej;
- b – izolacja wytrzymuje wysoką temperaturę;
- c – materiał niepalny;
- d – zwiększona grubość izolacji;
- p – przewód płaski;
- u – przewód uzbrojony;
- n – przewód wyposażony w linkę nośną.
Oznaczenie literowe pomaga także określić przeznaczenie danego przewodu:
- ak – przewód akumulatorowy;
- t – wtynkowy;
- w – przewód wysokiego napięcia;
- jo – przewód jezdny okrągły;
- jp – przewód jezdny profilowy.
To najważniejsze cechy, jakie określają oznaczenia literowe. A jak to wygląda w praktyce?
Zobacz wszystkie kable i przewody w hurtowni Onninen
Rodzaje kabli elektrycznych
- DY – to przewód miedziany, złożony z jednego drutu i posiadający izolację z polwinitu. Gdyby pojawiło się tu oznaczenie Yc zamiast Y, oznaczałoby to izolację odporną na ciepło. Tego rodzaju przewody sprawdzają się w suchych pomieszczeniach. Można układać przewody DY w rurach zarówno na tynku, jak i pod tynkiem. Za ich pomocą podłączymy urządzenia oświetleniowe, sterownicze itp.
- Przewód instalacyjny LgY – przewód miedziany wielodrutowy, giętki, posiadający izolację z polwinitu zwykłego Można go stosować w rurach instalacyjnych, w zamkniętych układach oraz do wykonania połączeń w urządzeniach elektroenergetycznych.
- Przewód instalacyjny YDY – przewód miedziany jednodrutowy, posiadający izolację z polwinitu zwykłego oraz powłokę z tego samego materiału. Taki przewód sprawdzi się zarówno w pomieszczeniach suchych, jak i wilgotnych. Można go układać na tynku i pod tynkiem.
- Przewód instalacyjny YDYp (ŻO) – miedziany przewód jednodrutowy, który posiada powłokę i izolację z poliwinitu zwykłego. To przewód płaski, który dodatkowo został wyposażony w żyłę ochronną (ŻO) w kolorze żółto-zielonym. Taki przewód można bez problemu stosować zarówno w pomieszczeniu suchym, jak i mokrym, układa się go pod i na tynku.
- Przewód instalacyjny YDYt – miedziany przewód jednodrutowy, który posiada powłokę i izolację z poliwinitu, wtynkowy. Przewód do stosowania wewnątrz pomieszczeń suchych i mokrych, na i pod tynkiem. Do mocowania tego przewodu można używać gwoździ.
- Przewód instalacyjny OMY i OMYp – miedziany przewód oponowy, mieszkaniowy w izolacji i oponie polwinitowej. Pierwszy z nich to wersja okrągła, drugi – płaska. Takie przewody można układać w domach i biurach, także w pomieszczeniach wilgotnych. Za jego pomocą można podłączać urządzenia AGD (np. pralka, chłodziarka itp.). Stosuje się go wszędzie tam, gdzie nie ma niebezpieczeństwa zetknięcia się z gorącymi elementami. Nie można go stosować na zewnątrz.
- Przewód instalacyjny OWY – znowu przewód oponowy, ale tym razem warsztatowy, miedziany, posiadający oponę i izolację z poliwinitu, okrągły. Za jego pomocą można zasilać przenośne urządzenia, również grzejne. Należy jednak uważać, aby przewód nie stykał się z gorącymi elementami.
- Przewód instalacyjny YKY i Przewód instalacyjny YAKY – obydwie wersje to kable elektroenergetyczne. Pierwszy z nich jest kablem miedzianym o powłoce i izolacji polwinitowej. Drugi różni się tym, że jest kablem aluminiowym. Tego rodzaju kable układa się bezpośrednio w ziemi, np. podpinając dom do sieci elektroenergetycznej.
- Przewód instalacyjny AsXSn – samonośny przewód elektroenergetyczny. Żyły zostały wykonane z aluminium, natomiast instalacja jest z polietylenu usieciowanego. Warto zwrócić uwagę na literkę „n”, która oznacza, że ten przewód jest odporny na działanie ognia. Tego rodzaju przewody wykorzystuje się do zasilania różnych urządzeń elektrycznych drogą napowietrzną.
Oznaczenie napięcia znamionowego
Oprócz wyżej wymienionych symboli, na przewodach stosuje się także oznaczenie napięcia znamionowego. Informuje ono, jaki maksymalny poziom napięcia dany przewód jest w stanie wytrzymać. Podawana jest tam wartość skutecznego napięcia między żyłą przewodu a jego żyłą ochronną (U0) i wartość skutecznego napięcia między dwoma żyłami fazowymi przewodu (U). Przyjmuje to następujący schemat: U0/U (np. 100/100 V). W rezultacie symbolom wymienionym wyżej i dotyczących budowy przewodu towarzyszą także oznaczenia na temat napięcia znamionowego.
Oznaczenie przewodów wg norm zharmonizowanych
Obecnie stosowane są również nowe oznaczenia przewodów według norm zharmonizowanych, co wynika z dyrektywy LVD 73/23 EEC Unii Europejskiej. Obejmuje ona przewody i kable o napięciu znamionowym od 50 do 1000 V (prąd przemienny) i od 75 do 1500 V (prąd stały).
Poniżej przedstawiamy unijne odpowiedniki polskich oznaczeń najbardziej popularnych przewodów.
| Polskie oznaczenia | Oznaczenia według dyrektywy LVD 73/23 EEC UE |
|---|---|
| DY 300/500V | H05 V-U |
| DY 450/750V | H07 V-U |
| LgY 300/500V | H05 V-K |
| LgY 450/750V | H07 V-K |
| OMY 300/300V | H03 VV-F |
| OMYp 300/300V | H03 VVH2-F |
| OWY 300/500V | H05 VV-F |
| OWYp 300/500V | H05 VVH2-F |
| OW 300/500V | H05 RR-F |
| OPd 450/750V | H07 RN-F |
| SMYp 300/300V | H03 VH-H |
| YDYżo 300/500V | NYM-J |
| YDY 300/500 | NYM-O |
| YKYżo 0,6/1kV | NYY-J |
| YKY 0,6/1kV | NYY-O |
| YAKY 0,6/1kV | NAYY-O |
| YAKYżo 0,6/1kV | NAYY-J |
| AsXSn 0,6/1kV | NFA2X |
Marki kabli i przewodów w Onninen to m.in.:
