Kluczowe znaczenie dla zachowania integralności, bezpieczeństwa i trwałości konstrukcji ma tzw. moment dokręcania śrub. To powszechnie używane pojęcie w różnych branżach, od produkcji maszyn, przez budownictwo, po przemysł automotive. Dokręcanie śrub jest, wbrew pozorom, niełatwym zadaniem z uwagi na konieczność wysoce precyzyjnego dozowania siły. Zarówno zbyt słabe, jak i zbyt mocne dokręcenie śruby może spowodować poważne problemy. W tym poradniku odpowiadamy na najczęściej zadawane pytania o moment dokręcania śrub.
Sprawdź wkrętaki w hurtowni Onninen
Czym jest moment dokręcania śrub?
Moment dokręcania śruby to siła, jaką należy wywrzeć na śrubę lub nakrętkę w celu skutecznego połączenia dwóch elementów. Znajomość optymalnych wartości pozwala uniknąć poważnych błędów podczas zastosowań wymagających montażu elementów. Precyzyjne dostosowanie momentu dokręcania śruby wpływa na:
- szczelność konstrukcji – zniwelowane zostaje ryzyko luzów, które są przyczyną usterek, nieprawidłowego działania, korodowania i uszkodzenia konstrukcji;
- prawidłowe funkcjonowanie systemów mechanicznych - nadmierny moment dokręcenia śrub może powodować sztywność, zaburzając działanie układu mechanicznego;
- wytrzymałość systemu – użycie nadmiernej siły stwarza ryzyko powstania odkształceń, pęknięć i innych uszkodzeń materiałowych, także nieodwracalnych;
- łatwość ewentualnego demontażu – nieprawidłowo dobrany moment dokręcenia może zablokować śrubę lub nakrętkę, co znacząco utrudni późniejszy demontaż i zwiększy ryzyko uszkodzenia części/narzędzi;
- trwałość elementów - nadmierny moment dokręcenia śruby często powoduje zmęczenie materiału.
Momenty dokręcania wyrażone są w [Nm].
Jak odpowiednio mierzyć moment dokręcania śrub?
Na precyzyjne ustawienie i kontrolę momentu dokręcenia śruby pozwala użycie klucza dynamometrycznego. Klucz dynamometryczny informuje użytkownika o osiągnięciu prawidłowego momentu komunikatem dźwiękowym, wibracją lub sygnałem świetlnym. To niezbędne narzędzie w warsztacie mechanika samochodowego i majsterkowicza-amatora.
Gwarantuje precyzyjną i bezpieczną pracę z różnymi rodzajami elementów bezzwrotnych. Innym narzędziem jest klucz pneumatyczny, który po osiągnięciu odpowiedniego momentu zatrzymuje się automatycznie, co praktycznie wyklucza ryzyko nadmiernego dokręcenia. Ponadto śruby dokręca się przy użyciu momentomierzy elektronicznych. To zawansowane technologicznie urządzenia. Ich zastosowanie zapewnia wysoce precyzyjny pomiar momentu dokręcenia śruby. Rodzaj narzędzia pomiarowego należy dopasować do specyfiki wykonywanych zadań oraz do indywidualnych preferencji użytkownika.
Jak ustalić odpowiedni moment dokręcania śrub?
Dostępne na rynku śruby, ze względu na odmienną budowę, różnią się właściwościami mechanicznymi, co z kolei wpływa na wymagany moment dokręcenia. Aby prawidłowo ustalić moment dokręcania śruby, należy wziąć pod uwagę:
- średnicę śruby,
- klasę wytrzymałości,
- rodzaj gwintu,
- skok.
Na szczęście fachowcy nie muszą każdorazowo obliczać prawidłowego momentu dokręcania śrub ani uczyć się poprawnych wartości na pamięć. W ustaleniu momentu dokręcania śruby profesjonalistów wspierają specjalne tabele. Są one ogólnodostępne. Bez problemu można je znaleźć w internecie.
Na co dzień korzystają z nich inżynierowie i inni specjaliści zajmujący się projektowaniem i montażem konstrukcji mechanicznych. Posługując się tabelą, podczas dokręcania śruby bez problemu użyjesz właściwej siły. Należy pamiętać, że dla momentów dokręcania śrub oraz nakrętek z różnymi gwintami obowiązują odrębne tabele wartości. W tabelach podawane są wartości orientacyjne przyjęte dla określonego współczynnika tarcia.
Szukasz wysokiej jakości śrub, ergonomicznych narzędzi ręcznych lub profesjonalnych urządzeń do ustawiania i kontroli momentu dokręcenia śruby? Zachęcamy do zapoznania się z ofertą hurtowni narzędziowo-budowlanej Onninen. W naszym asortymencie znajdziesz m.in. wkrętaki w kilkuset wariantach (w tym kompletny zestaw wkrętaków) oraz certyfikowane klucze dynamometryczne. Zapewniamy doradztwo przy wyborze rozwiązań oraz błyskawiczną i bezpieczną wysyłkę zamówień.